پیامبر مردم را از الوهیتی خیالی رهاند. برای نخستین بار در تاریخ اندیشه را به نیکوترین شکل آزاد کرد و از ویرانه ی بت ها راهی به علم گشود. دیگر دریاها، کوه هاغ و ستارگان حریم هایی نبودند که فکر فقط با زنجیر های سنگینی از قداست می توانست به آن ها نزدیک شود.
پیامبر مسلمین را به فراگیری علم خواند تا آن را برای خیر آدمی به کار گیرند. آنان را به باز کردن قفل های طبیعت به یاری تأمل و تجربه فراخواند و دستور داد تا علم بیاموزند حتی اگر در چین باشد.
امام موسی صدر
مسائل ریاضی «ظل» که از آن به مماس و «تانژانت» تعبیر می کنند از مسجد مدینه بیرون آمد و به دست ابوالوفاء بوزجانی رسید و از وی به همه ی جهان منتشر گشت؛ یعنی عمل پیامبر خاتم (ص) در بنای دیوار مسجد مدینه الگوی رهنمون استنباط و اختراع ظل (تانژانت) گردید.
قبله ی مدینه ی طیبه تنها معجزه ی فعلی (1) باقی مانده از رسول خدا (ص) است که بدون ابزارهای نجومی و تحقیق و به کار بستن قواعد هیأت و در دست داشتن امثال زیج و دیگر منابع طول و عرض جغرافیایی، آن را در نهایت دقت تعیین کرد و به سوی کعبه ایستاد و فرمود:
«محرابی علی المیزاب؛ محراب من رو به ناودان کعبه است.»
قبله ی مدینه آن چنان که رسول اکرم (ص) به سوی آن نماز خوانده است تا امروز به حال خود باقی است و دانشمندان ریاضی نامور چون ابوریحان بیرونی، با قواعد ریاضی قبله ی مدینه را چنان یافتند که رسول خدا بدون آن ها یافته بود.
علاوه بر این به دستور پیامبر، دیوار غربی مسجد مطابق با نصف النهار از شمال به جنوب کشیده شد و به اندازه ی قامت یک انسان قرار داده شد و مقرر گردید هر گاه سایه ی سمت شرق یا غرب وجود نداشت هنگام زوال است و
///////////////////////////////
بابت ایرادات نگارشی در متن قبلی عذر می خواهم.
این متن اصلاح شده و مطالب جدیدی به آن افزوده شده است.
///////////////////////////////
سالیان درازی است که درمیان اهل علم مسئله ای است که از یک سو نگاهی به جهان مادی دارد و از دیگر سوی، به متافیزیک. و در این چالش تاریخی سوالات زیادی در خصوص جایگاه خدا در علم و اگر بخواهیم دقیق تر بررسی کنیم، جایگاه متن مقدس در تقابل با علم تجربی وجود دارد.
البته قصد ندارم در این مقاله، به تمام مسائل و پرسش ها در این خصوص پاسخ دهم و فصل الخطابی برای این چالش ها ارائه دهم چرا که این مسئله دارای ریشه ها ی فلسفی و کلامی عمیقی است که در هیچ کدام از آن ها متخصص نیستم؛ با این وجود معتقدم، هر انسانی در جایگاه خود می تواند با توجه به دایره ی فهم و اطلاعات یقینی خود، به مطالعه ی پدیده های پیرامونی پرداخته و به تحلیل آن ها مشغول شود.
مقاله «علم و دین» مقدمه اى است که امام موسى صدر، بنا به درخواست دکتر یوسف مروه، مؤلف کتاب العلوم الطبیعیه فى القران، بر کتاب مذکور تحریر کرده است.در این مقاله به رابطه علم ودین و جایگاه هر یک، تاریخ تطور علم ودین تا قرن بیستم و نقش آن دو در زندگی انسان پرداخته می شود.
